نقش باورهای بنیادین بر گرایش‌ها و رفتارهای انسان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری فقه سیاسی از جامعۀ المصطفی العالمیه

چکیده

باورهای بنیادین از منظر اسلام و غرب تفاوت اساسی داشته و باعث تغییرات عمده در گرایش‌ها و رفتارهای انسان می‌شود. لذا مقالة پیش‌رو در پاسخ به این پرسش که تأثیر باورهای بنیادین بر گرایش‌ها و رفتارهای انسان چیست، ابتدا به تبیین چند مورد از مؤلفه‌های اصلی باورهای بنیادین مانند باور به‌خداوند و توحید، باور به‌مخلوق بودن نظام هستی، باور به عالم غیب و امداد‌های غیبی، باور به‌معاد و عالم آخرت، باور به‌هدف‌مندی نظام هستی و پیوستگی دنیا و آخرت، باور به‌مخلوق‌بودن انسان و نقش او در تعیین سرنوشت پرداخته و سپس روی‌کرد کلی مکاتب غربی و اسلام را در مورد نگرش به‌آنها اجمالا مقایسه می‌نماید. بدین منظور از روش تبیینی – تحلیلی، اسناد گردآوری شده و منابع معتبر علمی استفاده شده و با مقایسة صورت‌گرفته مشخص شد که نوع باورهای بنیادین از نگاه اسلامی و غربی باعث تغییرات اساسی در گرایش‌ها و رفتارهای انسان شده است. زیرا باورهای بنیادین از دیدگاه غربی، تحلیل صرفا مـادی شده و ورای آن فراتر از تجربه و حس، چیزی دیگری وجود نداشته و اموری غیبی چون وحی، قیامت و معاد، رو ح وغیره احیانا خرافه خوانده شده و بسیاری از رفتارهای انسان نیز قابل تفسیر نمی‌باشد؛ ولی از منظر اسلامی که مبتنی بر روی‌کرد عقل‌گرایی خلاقانه، قرآن کریم و سنت است، ورای ماده، امور غیبی بسیاری همچون خدا و خالق هستی، وحی، قیامت،
 ملائکه، روح و موارد متعدد دیگری قرار داشته و به‌انسان به‌عنوان موجودی چند‌بعدی نگریسته‌ می‌شود که هویتش را از خداپرستی به‌دست آورده و زندگی او دارای ویژگی‌هایی است که با دیگران به‌شدت متفاوت بوده و همراه با نتایجی چون آرامش روحی، سلامت نفسانی، خوش‌بینی، امیدواری، اطمینان خاطر، احساس عزت، تکیه‌گاه محکم و فواید متعدد اجتماعی بوده و در نهایت، حیات طیبه را به‌دنبال دارد.   

کلیدواژه‌ها