دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تهران و پژوهشگر جامعه المصطفی(ص) العالمیه
چکیده
شفاعت به معنای میانجیگری اولیای الهی برای اهل ایمان در آخرت از باورهای مشترک مسلمانان است که به واسطهگری نزد خدا برای بخشش دیگران دلالت دارد.عالمان مسلمان اتفاقنظر دارند که پیامبر(ص) از شفاعت کنندگان است. امامیه، امامان معصوم(ع) را نیز از شفاعت کنندگان میدانند. عالمان مسلمان همچنین با استناد به روایاتی که در منابع روایی شیعه و اهلسنت نقلشده، پیامبران، عالمان دین، شهداء، مؤمنان و حافظان قرآن را از شفاعت کنندگان برشمردهاند. در این پژوهش با روش تحلیلی ـ توصیفی اثبات کرده است که آیات مربوط به شفاعت به هفت گروه تقسیمشده است.آیاتی که شفاعت را انکار میکنند، شفاعت بهطور مستقل را نفی میکنند و آیاتی که شفاعت را اثبات میکنند نخست آن را به خدا منحصر میسازد و آیات دیگر متذکر میشوند که خداوند این حق اختصاصی خود را به شافعان واقعی واگذار مینماید، تا با اجازه او عمل شفاعت را انجام دهند. لذا منافاتی بین شفاعت وجود ندارد و شفاعت برای غیر خدا بهشرط و اذن و تحلیل خداوند موردقبول قرآن است. از بررسی دقیق حقیقت توحید و تطبیق شفاعت با آن روشن میشود که شفاعت با وحدانیت منافات ندارد، بلکه شفاعت عین وحدانیت است.