قضا وقدر و نقش در اختیار ما انسانها

قضا عبارت از همان حکم الهی است، قدر اندازه حدود وثغور آن قضا است، قضا وقدر هر کدام چهار قسم در مجموع به هشت قسم قابل تصور است،
قضا وقدرتشرعی: قضا در تشریع: به معناى حکم و فرمان است، قدردر تشریع: به معناى اندازه وحدود وثغور احکام ودستورات الهی درعالم تشریع  است . 
قضاوقدر تکوینی این است: که خداى تعالى پس از فراهم شدن مقدمات و اسباب و شرایط یک پدیده، آن را در عالم تکوین به مرحله نهایى و حتمى مى‌رساند. قدر درتکوینى: در حقیقت، اعتقاد به قانون علیت و نظام علت و معلول که اندازه و حدود و کیفیّات و کمیّات آن درجهان آفرینش در خارج معین ومشخص است.
قضاوقدرعلمی: قضاى علمی الهى: به معناى علم خدا به فراهم شدن مقدمات و اسباب و پدیده‌ها علم به وقوع حتمى یا غیر حتمی آن پدیده ها به کار مى‌رود، که به آن قضاعلمی می گوید: قضا علمی خداوندمنان به عالم تکوین وتشریع تعلق می گیرد.
قدرعلمی الهى: دراندازه وزمان های خاص که نماز واحکام  وتقدیرات الهی در خارج توسط مکلف انجام می گیرد، آن قدر واندازه در تشرع تکوینی قابل تحقق است.   
قضا وقدر عینی: قضا عینى: یعنی حکم  عینی خداوند منان به تحقق عینى پدیده‌ها به مقتضاى قضاى عینى خداوند بافراهم شدن تمام شرایط به مرحله نهایى رسیده باشد، همان قضاى عینى خداوند منان گفته می شود.                  قدرعینی: در واقع، تقدیر عینى خداوند؛ یعنى خداوند هر مخلوقى را با حدود و قیود و اندازه، شرایط، خصوصیات و توانهاى مخصوصى به وجود مى‌آورد،.
هدف کلی از این مقاله بررسی نقش قضا وقدر در نظام زندگانی انسان از نظر قرآن وروایات دید گاه اشاعره معتزله وشیعه است، تا این که معلوم شود کدام دیدگاه عملی ونجات بخش است کدام دیگاه نظام  هستی را حکیمان، دارای اختیار، معتدیل با کرامت وسجایای اخلاقی بیان کرده است.
روش بررسی این مقاله به صورت توصفی تطبقی انجام گرفته است.
سوال اصلی: نقش قضاوقدر در نظام زندگانی انسان از منظر قرآن، احادیث ودید گاه اشاعره معتزله وشیعه چیست؟
 سوال فرعی اقسام قضا وقدر ومصادق قضا وقدر در قرآ کریم چیست؟