نصوص جلیه امامت از دیدگاه شیعه امامیه
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
کارشناسی ارشد فقه و معارف اسلامی(گرایش کلام).
چکیده
امامت از بنیادی‌ترین مباحث علم کلام اسلامی است که همواره مرز میان نگرش الهی و انتخابی در تعیین پیشوای پس از پیامبر اکرم(ص) را مشخص ساخته است. در مکتب شیعه امامیه، مهم‌ترین مستند بر امامت الهی ائمه(ع)، «نصوص جلیه» است؛ یعنی بیانات صریح و غیرقابل تأویل پیامبر(ص) درباره تعیین امام معین، که در قالب واژه‌هایی همچون وصی، خلیفه، امام، امیرالمؤمنین، سید و یعسوب‌الدین در احادیث متعدد جلوه‌گر شده است.
اهمیت این پژوهش در آن است که نصوص جلیه، نه تنها مبنای اعتقاد امامیه به نصب الهی امام را تشکیل می‌دهد، بلکه تفسیر درست از استمرار هدایت الهی پس از ختم نبوت را روشن می‌سازد. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر منابع متقدم کلامی چون آثار شیخ مفید، سید مرتضی، خواجه نصیر طوسی، ابن‌میثم بحرانی و فاضل مقداد، به بررسی مفهومی و اصطلاحی نص جلی، ویژگی‌های آن و دلالت‌های روشنش در امامت امام علی(ع) و دیگر ائمه(ع) پرداخته است.
داده‌های تحقیق نشان می‌دهد که نصوص جلیه در احادیثی مانند حدیث یوم‌الدار، حدیث وصایت، حدیث خلیفه و حدیث امیرالمؤمنین، به صورت آشکار بر نصب الهی امام علی(ع) دلالت دارد و هیچ تأویل یا احتمال خلافی در آن راه ندارد. این روایات، اساس نظریه امامت به‌عنوان منصبی الهی و استمرار ولایت و هدایت در امت اسلامی را شکل می‌دهند.
اهمیت این پژوهش در آن است که نصوص جلیه، نه تنها مبنای اعتقاد امامیه به نصب الهی امام را تشکیل می‌دهد، بلکه تفسیر درست از استمرار هدایت الهی پس از ختم نبوت را روشن می‌سازد. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر منابع متقدم کلامی چون آثار شیخ مفید، سید مرتضی، خواجه نصیر طوسی، ابن‌میثم بحرانی و فاضل مقداد، به بررسی مفهومی و اصطلاحی نص جلی، ویژگی‌های آن و دلالت‌های روشنش در امامت امام علی(ع) و دیگر ائمه(ع) پرداخته است.
داده‌های تحقیق نشان می‌دهد که نصوص جلیه در احادیثی مانند حدیث یوم‌الدار، حدیث وصایت، حدیث خلیفه و حدیث امیرالمؤمنین، به صورت آشکار بر نصب الهی امام علی(ع) دلالت دارد و هیچ تأویل یا احتمال خلافی در آن راه ندارد. این روایات، اساس نظریه امامت به‌عنوان منصبی الهی و استمرار ولایت و هدایت در امت اسلامی را شکل می‌دهند.
کلیدواژه‌ها
)